Benjamin Graham, cha đẻ của đầu tư giá trị, đã để lại dấu ấn sâu đậm trong giới tài chính nhờ các công thức định giá cổ phiếu hiệu quả. Các công thức của ông, được trình bày trong những cuốn sách kinh điển như “Nhà đầu tư thông minh”và “Phân tích chứng khoán”, vẫn là công cụ đắc lực giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định sáng suốt.

Benjamin Graham, cha đẻ của đầu tư giá trị, đã để lại dấu ấn sâu đậm trong giới tài chính nhờ các công thức định giá cổ phiếu hiệu quả. Các công thức của ông, được trình bày trong những cuốn sách kinh điển như “Nhà đầu tư thông minh”và “Phân tích chứng khoán”, vẫn là công cụ đắc lực giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định sáng suốt.

Hãy cùng chúng tôi khám phá chi tiết về phương pháp này, từ các công thức định giá đến cách áp dụng chúng trong chiến lược đầu tư thực tế.

Xem thêm: Phân tích cơ bản trong đầu tư chứng khoán

Phương pháp Graham là gì?

Phương pháp Graham tập trung vào việc phân tích và đánh giá các yếu tố cơ bản để xác định giá trị nội tại của cổ phiếu. Các chỉ số quan trọng được sử dụng trong phương pháp này bao gồm EPS (lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu) và BVPS (giá trị sổ sách trên mỗi cổ phiếu).

Mục tiêu của phương pháp là xác định một khoảng giá hợp lý mà nhà đầu tư có thể cân nhắc mua vào, từ đó tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro. Phương pháp này dựa trên ba công thức chính, trong đó sử dụng các đại lượng như:

• EPS (Earnings Per Share) – lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu.
• P/E (Price-to-Earnings ratio) – tỷ số giá trên thu nhập.
• Tỷ lệ tăng trưởng kép bình quân (CAGR) trong khoảng 7 đến 10 năm sắp tới.
• Tỷ suất hoàn vốn tối thiểu kỳ vọng của nhà đầu tư.
• Lãi suất phi rủi ro được đánh giá bằng trái phiếu AAA với kỳ hạn 20 năm tại thời điểm hiện tại.
• Giá trị sổ sách trên mỗi cổ phiếu (Book Value per Share)

Xem thêm:

• Chỉ số PE là gì?
• Chỉ số PB có ý nghĩa thế nào trong đầu tư chứng khoán

Điều chỉnh phương pháp Graham tại Việt Nam

Một điểm cần lưu ý quan trọng là phương pháp Graham được thiết kế dựa trên thị trường chứng khoán Mỹ, do đó khi áp dụng tại thị trường Việt Nam cần điều chỉnh các yếu tố như:

• Tỷ số P/E: Cần thay đổi để phù hợp với bối cảnh và mức định giá của thị trường Việt Nam.
• Hệ số nhân và tỷ suất lợi nhuận kỳ vọng: Điều chỉnh theo điều kiện thực tế của nền kinh tế và yêu cầu của nhà đầu tư trong nước.

Việc hiệu chỉnh này đảm bảo tính chính xác và khả năng áp dụng của phương pháp khi sử dụng để đánh giá cổ phiếu tại Việt Nam.

Các công thức định giá cổ phiếu của Benjamin Graham

Nhà đầu tư có thể lựa chọn một trong ba cách định giá cổ phiếu dưới đây. Tùy thuộc vào mục tiêu và chiến lược cá nhân, bạn có thể chọn công thức phù hợp nhất để sử dụng:

Công thức định giá cổ phiếu số 2 theo phương pháp Graham

Đây là công thức được nghiên cứu và lần đầu tiên giới thiệu trong tác phẩm kinh điển “Phân tích chứng khoán” (Stock Analysis). Phương pháp này đã trở thành nền tảng cho nhiều chiến lược đầu tư hiện đại.

$V=EPS\times (8.5+2g)$

Trong đó:

• V: Giá trị nội tại của cổ phiếu.
• EPS: Lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu sau thuế, được tính dựa trên lũy kế 12 tháng gần nhất.
• 8.5: Hệ số P/E tiêu chuẩn, áp dụng cho cổ phiếu có mức tăng trưởng thu nhập bằng 0%.
• g: Tốc độ tăng trưởng kép bình quân (CAGR) được dự báo trong vòng 7 đến 10 năm tới.

Áp dụng phương pháp đầu tư Graham như thế nào

Công thức này giúp nhà đầu tư ước tính giá trị hợp lý của cổ phiếu dựa trên các yếu tố cơ bản.

Công thức định giá cổ phiếu số 2 theo phương pháp Graham

Năm 1962, Benjamin Graham giới thiệu công thức định giá cổ phiếu thứ hai:

V = EPS × (8.5+2g) × 4.4/y

Trong đó:

• V: Giá trị nội tại của cổ phiếu.
• EPS: Lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu sau thuế, được tính dựa trên dữ liệu 12 tháng gần nhất.
• g: Tốc độ tăng trưởng kép bình quân dự kiến trong 7-10 năm tới.
• y: Lãi suất phi rủi ro của trái phiếu kỳ hạn 20 năm tại thời điểm hiện tại.
• 4.4: Tỷ suất thu hồi vốn tối thiểu, đại diện cho mức lãi suất trái phiếu AAA kỳ hạn 20 năm tại Mỹ vào thời điểm năm 1962.

Cụm 4.4/y phản ánh tỷ suất thu hồi vốn kỳ vọng (Required Rate of Return), một khái niệm phổ biến trong phân tích tài chính.

Để phù hợp với thị trường, Việt Nam, bạn có thể sử dụng lãi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm + 0.5%. Tuy nhiên, đây cũng chỉ là con số tương đối, vì lãi suất tại Việt Nam đang càng ngày càng tăng.

Công thức định giá cổ phiếu số 3 theo phương pháp Graham

V = (22.5 x EPS x BVPS) ^ (½)

Trong đó:

• BVPS: Giá trị sổ sách trên mỗi cổ phiếu, thể hiện mức tài sản ròng mà mỗi cổ phiếu đại diện.
• EPS: Lợi nhuận sau thuế trên mỗi cổ phiếu.
• Kết quả công thức không phải một con số cụ thể mà là một khoảng giá trị (dải giá)

Để áp dụng hiệu quả, nhà đầu tư cần điều chỉnh các thông số theo điều kiện thị trường cụ thể. Chẳng hạn, tại Việt Nam, việc hiệu chỉnh lãi suất và tốc độ tăng trưởng là rất cần thiết.

Nhờ các công thức trên, nhà đầu tư không chỉ đánh giá chính xác giá trị cổ phiếu mà còn giảm thiểu rủi ro khi tham gia thị trường chứng khoán. Phương pháp này là kim chỉ nam cho những ai muốn đầu tư thông minh và bền vững.

Cách sử dụng công thức của Benjamin Graham để định giá cổ phiếu hiệu quả

Để áp dụng phương pháp Graham một cách hiệu quả trong định giá cổ phiếu, các chuyên gia khuyến nghị sử dụng Normalized EPS. Đây là chỉ số EPS đã được điều chỉnh nhằm loại bỏ các khoản thu nhập bất thường hoặc giảm thiểu sai lệch để phản ánh chính xác hơn xu hướng lợi nhuận trong 5–10 năm qua.

Chỉ số EPS có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, do đó, nhà đầu tư không nên phụ thuộc hoàn toàn vào nó. Đặc biệt, một số doanh nghiệp có thể "tô vẽ" lợi nhuận để tăng hoặc giảm chỉ số EPS theo mục đích riêng.

Việc sử dụng EPS đã điều chỉnh khi áp dụng công thức Graham giúp hạn chế tối đa những rủi ro này, mang lại sự chính xác cao hơn trong định giá.

Nếu nhà đầu tư không chắc chắn về số liệu EPS sau khi điều chỉnh, bạn có thể giảm thêm từ 10–15% để tăng mức độ an toàn. Tỷ lệ điều chỉnh này phụ thuộc vào mức độ thận trọng của bạn, miễn sao đảm bảo sự yên tâm cao nhất khi định giá cổ phiếu.

Dù là phương pháp đã được Benjamin Graham chứng minh hiệu quả, các biến số trong công thức vẫn cần được điều chỉnh linh hoạt dựa trên tình hình thị trường, từng khu vực và thời điểm khác nhau.

Vì vậy, nhà đầu tư cần phân tích kỹ lưỡng thị trường và đánh giá cẩn thận trước khi áp dụng phương pháp Graham, để đảm bảo phù hợp với bối cảnh thực tế và tối ưu hóa kết quả đầu tư.

Kết luận

Phân tích cơ bản là một công cụ quan trọng giúp nhà đầu tư hiểu sâu hơn về doanh nghiệp, đánh giá tiềm năng phát triển và xác định giá trị hợp lý cho cổ phiếu. Nhờ vào phương pháp phân tích này, nhà đầu tư có thể đưa ra những quyết định đầu tư chính xác và tối ưu hơn.

Tuy nhiên, phân tích cơ bản không phải lúc nào cũng hoàn hảo. Một cổ phiếu có thể đang bị thị trường định giá thấp, nhưng điều đó không đồng nghĩa rằng nó sẽ sớm trở lại giá trị nội tại.

Đối với những ai đang tìm kiếm một phương pháp tiếp cận hiệu quả, phương pháp Graham là một lựa chọn mạnh mẽ, kết hợp giữa phân tích cơ bản và kỹ thuật, giúp tăng hiệu quả khi đầu tư vào cổ phiếu.

Nếu bạn quan tâm đến việc nâng cao kỹ năng đầu tư và hiểu rõ hơn về cách áp dụng phân tích cơ bản cùng, hãy tham khảo Khóa học Đầu tư chứng khoán thông minh – The Intelligent Investor.

Khóa học này cung cấp kiến thức và kỹ năng cần thiết để vận dụng phương pháp đầu tư hiệu quả trong mọi thị trường,  và những yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu.

Trên đây là các thông tin hữu ích về phân tích cơ bản và phương pháp Graham. Hy vọng rằng bài viết này sẽ mang đến cho bạn cái nhìn tổng quan và đầy đủ về cách tiếp cận phân tích cổ phiếu.

Hãy khám phá thêm về triết lý đầu tư "Good Company, Cheap Price" của học viện AYP, nơi cung cấp các khóa học chứng khoán uy tín để phát triển hành trình đầu tư của bạn.